مقاومت آنتیبیوتیکی (AR) یک مشکل چندبُعدی و پیچیده در حوزه سلامت جهانی است که سلامت انسان، دام و محیط زیست را بهطور همزمان تهدید میکند. این پدیده از عوامل متعددی ناشی میشود و از طریق مسیرها و واسطههای مختلف، به گسترش باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک (ARB) منجر میگردد.
چرا مقاومت آنتیبیوتیکی نگرانکننده است؟
گسترش این پدیده به دلیل مصرف بیش از حد و نادرست آنتیبیوتیکها در انسان و دام، به شدت افزایش یافته است. پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۵۰، ممکن است سالانه بیش از ۱۰ میلیون نفر به دلیل عفونتهای مقاوم به آنتیبیوتیک جان خود را از دست بدهند. این موضوع یک بحران واقعی در حوزه سلامت است؛ زیرا بسیاری از عفونتهای عادی که پیشتر به سادگی درمان میشدند، اکنون دیگر به آنتیبیوتیکها پاسخ نمیدهند.
مقاومت آنتیبیوتیکی یک مسئله «یک سلامت» است
با توجه به اینکه باکتریهای مقاوم میتوانند از انسان به دام، از دام به محیط زیست، و بالعکس منتقل شوند، مقاومت
آنتیبیوتیکی بهعنوان یک مشکل در چارچوب رویکرد “یک سلامت” (One Health) شناخته میشود. در این رویکرد، سلامت انسان، حیوانات و محیط زیست بهعنوان بخشهایی بههمپیوسته از یک سیستم در نظر گرفته میشوند.

راهکار چیست؟
برای مقابله مؤثر با مقاومت آنتیبیوتیکی، باید رویکرد یک سلامت را در تمامی سطوح اجرا کرد:
آموزش و آگاهیبخشی عمومی درباره مصرف صحیح دارو
نظارت و کنترل استفاده از آنتیبیوتیکها در دامپزشکی و پزشکی
پایش مداوم باکتریهای مقاوم در انسان، دام و محیط زیست
سرمایهگذاری در تحقیقات جهت کشف آنتیبیوتیکهای جدید
بدون اقدام فوری، کارایی آنتیبیوتیکهای فعلی و آینده با تهدید جدی مواجه خواهد شد. ما باید همین حالا برای حفظ سلامت نسلهای آینده اقدام کنیم.